Sirken otu neye iyi gelir, faydaları neler?

Sağlık 22.04.2023, 12:59

Cins adı Antik Yunanca “kaz ayağı” anlamına gelir. Cinse bağlı bitkilerin yapraklarının kaz ayağını andırmasına işaret eder. Buna uygun olarak bitkiler birçok dilde kazayağı olarak bilinmektedir. Dilimizdeki “sirken” kelimesi doğrudan Türkçe kaynaklı olmalıdır. Türkçede “sirkenmek” kötü koku nedeniyle iğrenmek anlamına gelir. Kelime ıspanak ve semizotu gibi sebze olarak tüketilen bitkiler için kullanılmaktadır. Bitkilerin haşlanırken yaydıkları kokuya işaret ediliyor olabilir.

Sirken otu (yabani ıspanak), ülkemizde özellikle Ege ve Akdeniz bölgesinde yetişen yaprakları yayvan ve tırtıklı, ıspanakgiller familyasından bir bitkidir. Yabani ıspanak olarak da bilinmektedir. Boyları 150 santimetreye kadar uzayabilir. Ispanağa göre besin değeri daha yüksek olan sirken otuna “ak kaz ayağı” veya “ak pazı” isimleri de verilmektedir.

Sirken Otunun Faydaları Neler?
Kabızlığa iyi gelir.
Kanı saflaştırır.
İştah açıcı, kabızlık giderici ve kan saflaştırıcıdır.
Kalp sağlığına iyi gelir.
Sindirime yardımcı olur, sindirim sistemini sağlıklı tutar.
Böbrek taşlarına iyi gelir.
Diş sağlığını korur, diş ağrısını giderir.
Emziren annelerde süt artırıcı özelliği vardır.
Şişlikleri giderir.
Anti-inflamatuardır
Detoksifiye edici özelliği vardır
Güçlü bir antioksidandır
Antimikrobiyaldır.
Anti-parazitik özelliği vardır.
Antiromatizmal (İltihaplı romatizmayı yavaşlatır).
Müshil olarak kullanılabilir (kök çayı en iyisidir).
Kaşıntıyı giderir.
Not: Romatizma, eklem iltihabı, gut, böbrek taşı veya aşırı asitlik eğilimi olan insanlar, bu bitkiyi diyetlerine dahil ederlerse durumları daha da kötüleşebileceğinden özellikle dikkatli olmalıdırlar.

Sirken Otunun Özellikleri Neler?
1- Klorofil içeriği yüksektir;

Sağlık meraklıları bunun ne kadar önemli olduğunu anlayacaktır. Vücudumuza alınan klorofil, kanserle savaşmak ve kanserden korunmak gibi inanılmaz şeyler yapabilir, kırmızı kan hücreleri oluşturur, yaşlanmayı yavaşlatır, uyumanıza yardımcı olur ve daha pek çok fayda sağlar. Yeşiller, istisnai olarak yüksek klorofil içeriği nedeniyle istenmeyen toksinlerin vücutlarını arındırmak için değerlidir. Klorofil, yağ hücrelerinde depolanabilen toksinleri bağlar veya şelatlar ve bunları idrarla uzaklaştırır. Vaktiniz varsa klorofil tüketmenin faydalarını araştırın. Faydalı olduğu kadar bilgilendirici de bulacağınızı düşünüyorum!

2- Sirken otu amino asitler için değerli bir kaynaktır;

Vücudumuz “temel” amino asitlerden on dördünü üretebilse de, bunlardan sekizinin başka bir yerde bulunması gerekir ve tam da bu noktada kuzu çeyreği işe yarar!

3- Mineral bakımından oldukça zengindir;

Her yaprağın üzerinde bulunan beyazımsı toz, topraktan gelen mineral tuzlardan oluşur ve bu da mineralce zengin değerinin bir göstergesidir!

4- Sirken otu temel vitamin ve minerallerle doludur.

Örneğin, yaklaşık 1 fincan yeşillik olan 100 gram sirken otu, USDA tarafından önerilen önerilen günlük vitamin ihtiyacınızın yüzde 73’ü A vitamini ve yüzde 96’sı C vitamini içerir. Aynı zamanda tiamin, riboflavin ve niasin de dahil olmak üzere B vitaminleri kompleksinin harika bir kaynağıdır.

5- Sirken otu besin içeriği;

Düşük doymuş yağ ve kolesterol içermez.
Aynı zamanda iyi bir Niasin, Folat, Demir, Magnezyum ve Fosfor kaynağıdır
Çok iyi bir diyet lifi içerir,
Protein, Vitamin A, Vitamin C, Vitamin K, Tiamin, Riboflavin, Vitamin B6, Kalsiyum, Potasyum, Bakır ve Manganez bakımından zengindir.

Sirken Otu İle İlgili Yapılan Araştırmalar
Kapsamlı bir çalışma ile Kardiyovasküler hastalık riskinde azalmaya neden olduğu saptanmıştır.
Sperm hareketsizleştirme aktivitesi: Chenopodium albüm, vajinal kontraseptifin bir efektör yapısı olarak keşfedilebilecek kayda değer sperm öldürücü potansiyele sahip olduğu tespit edilmiştir.
İdrar taşının mineralizasyonunun inhibisyonu: Sirken otundan elde edilen meyve suyu ve tohum ekstraktının artan alımının inhibisyon etkinliği araştırıldı, idrar taşı profilaksisinde yardımcı olduğu tespit edildi.
Sirken Otunun yapraklarından yapılan lapalar ya da yıkamalar aşağıdakilerin tedavisinde faydalıdır:

Romatizma (şişmiş eklemler ve ayaklar)
Böcek ısırıkları
Güneş çarpması
Cilt problemleri
Yanıklar vb.
Tıbbi Kullanımı

Beslenme yetersizliklerine bağlı çeşitli semptomları tedavi etmek için kullanılır.
Sakinleştirici ve serinletici özelliklere sahip olduğu da söylenmektedir.
Çürük dişler için suyu kaynatılarak kullanılırsa iyi gelir.
Romatizmal hastalıklarda infüzyon tedavisi olarak kullanılır.
Tohumları idrarla ilgili sorunların tedavisinde çiğnenir ve idrar yoluyla meni atılımını gidermede faydalı kabul edilir.
Saplarının suyu çillere ve güneş yanıklarına sürülürse iyileşmeye ve hafiflemeye yardımcı olur.
Sirken otunun kök suyu kanlı dizanteri tedavisinde kullanılır.
Toz haline getirilmiş bitkinin %25.5’ini içeren yiyecekler östrus döngüsünü baskılayabilir.
Yapraklar iltihabı azaltarak ve dolaşımın artmasını sağlayarak ağrının azalmasına destek olur
İshal önleyici olarak kullanılır (yüksek lifli).
İştah açıcı olarak tüketilebilir.
Sirken otu suyu cildi sıkılaştırır ve tonlandırır.
Kansızlıkla (yüksek demir) savaşır.
Dişetlerini tedavi etmek ve ağız kokusunu gidermek için de yararlı bir gargaradır.

Sirken Otu Nasıl Tüketilir?

Sirken otu yaprakları çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Bitki içerdiği oksalik asit nedeniyle aşırı tüketilmemelidir. Aşırı tüketimi ishale neden olabilir. Tohumları; protein, vitamin A, kalsiyum, fosfor, demir, magnezyum ve potasyum bakımından zengindir. Ancak tohumları düşüğe ve doğurganlığın azalmasına neden olabilir. Hindistan’da yaygın olarak yetiştirilmekte ve tüketilmektedir. Yaprak ve tohumları kümes hayvanlarına yem olarak verilir.

Limonlu sarımsaklı sirken otu (Yabani Ispanak) tarifi:

Malzemeler:

1 demet sirken otu
1 diş sarımsak
1 tane biber
1 limonun suyu
Tuz
Zeytinyağı

Sirken otları tıpkı ıspanak gibi olduğundan çok yıkanması gereken bitkilerdendir. İyice yıkayıp süzüldükten sonra iri olarak doğranır. Bir tencerenin içerisinde yaklaşık 2 litre su kaynatılır.

Doğranan sirken otları diriliğini çok kaybetmeyecek şekilde kısa bir süre haşlanır. Ardından süzülerek soğuk sudan geçirilir. Bu sırada tencerede zeytinyağı ile 1 adet biber kavrulur. Ayrı bir kapta zeytinyağı, limon ve ezilmiş sarımsak karıştırılır. Haşlanmış sirken otlarının üzerine dökülür. Kavrulmuş biberde eklenir. Soğuduktan sonra servis yapılır.

Kaynak: https://quailsandtailsrabbitry.com/lambs-quarter-frf-post/